Logistyka to ważna część każdego biznesu e-commerce. Składowanie towarów w magazynie, pakowanie i wysyłka do klientów – to wszystko wymaga sporo pracy, ale też stwarza szereg wyzwań z punktu widzenia ekologii. Na czym polega zrównoważona logistyka i co sklepy internetowe mogą zrobić, aby ich działania logistyczne były bardziej zrównoważone? O tym porozmawiamy w tym wpisie.
Nie licząc marketingu, większość kosztów generowanych przez sklepy internetowe ściśle wiąże się z logistyką. Wynajem magazynu, wysyłka towarów, opakowania i inne akcesoria do pakowania paczek, pracownicy magazynowi – to wszystko są duże koszty, ale też duże emisje CO2.
Coraz więcej sklepów zwraca uwagę na tę kwestię i stara się ograniczać tzw. ślad węglowy. Tutaj do gry wkracza tzw. zrównoważona logistyka. Tutaj dużo „wymusza” na przedsiębiorcach Europejski Zielony Ład, którego celem jest osiągnięcie neutralności klimatycznej całej Unii Europejskiej do 2050 roku. Co firmy logistyczne i e-commerce robią w tym zakresie?
AI generuje oszczędności
Jak wynika z danych DHL Freight[1], już około 50% europejskich firm i organizacji związanych z łańcuchem dostaw planuje do końca 2024 roku zainwestować w rozwiązania wykorzystujące AI i zaawansowane możliwości analityczne. Celem jest wdrożenie sztucznej inteligencji do takich kwestii logistycznych, jak:
Algorytmy AI analizują takie czynniki, jak natężenie ruchu, warunki pogodowe, a nawet preferencje klientów dotyczące godzin dostaw. Dzięki temu firmy mogą znacząco skrócić czas realizacji zamówień oraz zredukować zużycie paliwa. Usprawniona inteligentna analityka przekłada się na realne działania optymalizacyjne, które przynoszą oszczędności (energii i paliwa) i redukują emisję CO2.
Automatyzacja pracy
To drugi istotny trend na tym rynku. Jak wynika z cytowanego już źródła, 70% badanych przedstawicieli rynku magazynowego spodziewa się, że w ciągu najbliższych lat robotyzacja i automatyzacja będą miały największy wpływ na rozwój branży logistycznej. Automatyzacja pracy oznacza ograniczenie kosztów związanych z ludzką pracą, a jednocześnie eliminację zbędnych czynności. Roboty i automaty mogą się ograniczyć tylko do czynności, które są niezbędne do realizacji procesu logistycznego. W efekcie firmy logistyczne i handlowe mogą realizować więcej zamówień i czynności w krótkim czasie, dodatkowo obniżając koszty zużycia energii, co także jest zielonym rozwiązaniem.
Zielone magazyny
To dość szeroki temat, który obejmuje kilka czynników. Po pierwsze, mówimy tutaj o wykorzystaniu energii odnawialnej – słonecznej i wiatrowej. Coraz więcej magazynów ma panele słoneczne na dachach, co pozwala na ograniczenie zużycia „tradycyjnej” energii elektrycznej i pozwala osiągnąć efekt budynku energooszczędnego.
Po drugie, standardem jest już oświetlenie LED, które jest bardziej wydajne i energooszczędne w porównaniu do standardowych żarówek. To także znacząco przyczynia się do ograniczenia zużycia energii.
Po trzecie, zielone magazyny efektywnie zarządzają wszelkiego rodzaju odpadami, które są w całości lub w dużej mierze poddawane recyclingowi. W efekcie zielony magazyn produkuje mniej śmieci, a większość z nich może zostać ponownie wykorzystana.
Po czwarte, zielone magazyny coraz częściej wykorzystują elektryczne pojazdy (np. wózki widłowe) i autonomiczne roboty magazynowe do realizacji bardziej złożonych operacji magazynowych. Póki co te rozwiązania są dostępne głównie dla większych firm, ale należy się spodziewać, że niedługo zawitają także do mniejszych magazynów. Zobacz, jak takie roboty działają w praktyce:
Optymalizacja tras dostaw
To kolejny istotny element zrównoważonej logistyki, który pozwala na redukcję kosztów operacyjnych oraz zmniejszenie emisji CO2. Tutaj, o czym już wspomnieliśmy, coraz większą rolę odgrywa sztuczna inteligencja, ale są też i inne rozwiązania umożliwiające optymalizację kosztów związanych z transportem towarów i zamówień.
Druga kwestia to pojazdy hybrydowe i elektryczne. Na rynku jest coraz więcej samochodów dostawczych, o napędzie hybrydowym lub elektrycznym. Jak wynika z badania przeprowadzonego w 2023 roku przez MHC Mobility i Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych, już ponad 70% dużych firm i 100% małych wyraża gotowość do włączenia pojazdów elektrycznych do swoich flot:
Tutaj warto wspomnieć o jeszcze jednej nowince, która na razie rozwija się za oceanem – autonomiczne pojazdy dostarczające zamówienia tuż pod drzwi klienta. Oczywiście takie pojazdy także są zasilane energią elektryczną. Takie rozwiązanie testuje m.in. Amazon. Pojazdy Amazon Scout są już testowane w stanie Waszyngton[2]:
Wszystkie te rozwiązania przyczyniają się nie tylko do znaczących oszczędności i bardziej efektywnych procesów logistycznych, ale również do redukcji emisji CO2 i wsparcie w dążeniu do neutralności węglowej – celu narzuconego także polskim przedsiębiorcom przez Unię Europejską.
Ekologiczne opakowania
Nie ma co ukrywać, że większość z rozwiązań, o których powiedzieliśmy do tej pory, dotyczy przede wszystkim dużych firm. A co możesz zrobić, jeśli prowadzisz tylko niewielki magazyn lub wręcz sprzedajesz produkty ze swojego domu czy garażu? Stosunkowo prostym we wdrożeniu rozwiązaniem są ekologiczne opakowania. Nadal firmy e-commerce zużywają tony plastiku, choćby na wszelkiego rodzaju folie ochronne i wypełniacze, którymi zabezpieczone są paczki.
Na rynku znajdziesz już ekologiczne odpowiedniki tych akcesoriów. Ekologiczne zamienniki są na ogół biodegradowalne, co oznacza, że rozkładają się znacznie szybciej w porównaniu z plastikiem i nie stwarzają zagrożenia dla środowiska. Oczywiście należy się liczyć z nieco większym kosztem tego typu rozwiązań, ale zdecydowanie warto!
Kolejny ciekawy pomysł to opakowania wielorazowego użytku. O tym rozwiązaniu już dwa lata temu mówił CEO InPost, Rafał Brzoska:
Alternatywą są także opakowania pochodzące z recyclingu lub pozyskiwane z innych źródeł. Tutaj najprostszym przykładem są sklepy w twojej okolicy – czasami wystarczy się tam wybrać i zapytać o puste kartony, aby wrócić do domu z autem pełnym takich kartonów. Możesz zachęcić klientów do partycypowania w takim podejściu, oferując im niewielki rabat za zwrot opakowania, np. poprzez paczkomat InPost. Z pewnością spotka się to z uznaniem ze strony twoich klientów!
Wyzwania zrównoważonej logistyki
Nieco już na ten temat wspomnieliśmy, ale podsumujmy dodatkowo to zagadnienie. Nie ma żadnych wątpliwości co do tego, że wprowadzenie zielonych magazynów, zaawansowanych systemów optymalizacji tras dostaw czy elektrycznych pojazdów dostawczych wiąże się z wysokimi kosztami początkowymi. Firmy muszą znaleźć sposób na sfinansowanie tych inwestycji oraz przekonanie klientów do akceptacji potencjalnie wyższych cen za produkty i usługi.
Po drugie, firmy (także e-commerce) muszą inwestować w szkolenia dla pracowników oraz dostosowanie procesów operacyjnych do nowych wymagań zrównoważonej logistyki. Tutaj niezbędna jest ścisła współpraca z dostawcami oraz partnerami logistycznymi w celu zapewnienia efektywności nowych rozwiązań.
Podsumowanie
Jeśli zarządzasz tylko niewielkim sklepem internetowym, nie powiemy ci, żebyś wdrożył/a samochody elektryczne do swojego biznesu, ponieważ prawdopodobnie nie będzie to opłacalne. Ale inne rozwiązania, takie jak oświetlenie LED, opakowania z recyclingu, czy biodegradowalne wypełniacze są już jak najbardziej w twoim zasięgu! I zachęcamy cię, aby rozważyć wdrożenie przynajmniej części z dostępnych rozwiązań tak, aby minimalizować zużycie energii i ślad węglowy w twojej firmie.
[1] https://www.logistyka.net.pl/aktualnosci/item/94997-zrownowazony-rozwoj-w-branzy-logistycznej-raport
[2] https://www.aboutamazon.com/news/transportation/meet-scout
